فیلترینگ چه اثری بر استفاده از تلگرام داشت؟
فیلترینگ چه اثری بر استفاده از تلگرام داشت؟
سه شنبه, 20 فروردین,1398

فیلترینگ چه اثری بر استفاده از تلگرام داشت؟

پرمخاطب‌ترین شبکه اجتماعی

بازگشت خاموش دستگاه‌های رسمی

سهم بازار شبکههای اجتماعی در سال ۹۷

دنیای اقتصاد :مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران سهم بازار شبکه‌های اجتماعی در سال گذشته را منتشر کرد. گزارش این مرکز نشان می‌دهد سهم ۶۰ درصدی تلگرام در ابتدای سال پس از فیلترینگ دچار نوسان شده و تا مهرماه کاهشی بوده است. در مقابل استفاده از اینستاگرام، واتس‌اپ و پیام‌رسان سروش افزایش داشته است. اما از مهرماه به بعد تا پایان سال تلگرام توانست سهم بازار خود را پس بگیرد. همزمان با افزایش سهم تلگرام برخی دستگاه‌ها فعالیت کانال‌های تلگرامی خود را از سر گرفته‌اند. صداوسیما، خبرگزاری فارس و کانال ریاست‌جمهوری از جمله این دستگاه‌ها هستند.

فرقی ندارد استفاده از شبکههای اجتماعی برای برقراری ارتباط با دوستان یا آشنایان باشد یا راه‌اندازی کسب‌و‌کار، به هر حال شبکه‌های اجتماعی به برنامههای ثابت گوشیهای ایرانیان تبدیل شدهاند. در این میان، تلگرام در مقایسه با سایر شبکههای اجتماعی اقبال بلندی در جلب نظر کاربران ایرانی داشته و به عبارتی با وجود اینکه تلگرام در سال گذشته فیلتر شد همچنان محبوب‌ترین شبکه اجتماعى در بین کاربران ایرانى است. بنابر مطالعه ملی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران وابسته به جهاد دانشگاهی تا پایان اسفند سال گذشته ۵۶ درصد ایرانی‌هایی که در شبکههای اجتماعی عضو بودند، از تلگرام برای ارسال پیام و فعالیتهایی از این دست استفاده میکردند. این در حالی بود که قبل از فیلترینگ این شبکه یعنی در فروردین سال ۹۷ این آمار برای کاربران ایرانی تلگرام بالغ بر ۶۰ درصد بود. به عبارت دیگر برخلاف تصور مجریان مسدودسازی تلگرام، فیلتر کردن آن تاثیری بر استفاده کاربران نداشته است. ظاهرا برخی نهادهای دولتی و سازمان صدا وسیما فعالیت خود را در این شبکه اجتماعی از سر گرفته‌اند.اگر چه تعداد کاربران تلگرام بعد از فیلترینگ با کاهش حدود ۱۰ تا ۱۴ درصدی به ۳/ ۴۷ درصد رسید. با این حال، در اسفند سال گذشته که نزدیک به ۱۰ ماه از مسدود شدن این شبکه اجتماعى مى‌گذشت، میانگین تعداد تولیدات کانال‌هاى تلگرامى در آخرین ماه سال ۹۷ به ۷۳/ ۱میلیارد رسید. همچنین میانگین تعداد بازدیدها در این ماه بالغ بر ۲۸/ ۱ میلیارد بود.

سایر شبکهها

اینستاگرام، دیگر شبکه‌ اجتماعی محبوب ایرانی‌ها بود که به‌رغم تهدیدهای مکرر فیلترینگ از نفوذ قابل توجهی در بین ایرانیان برخوردار شد. این شبکه اجتماعی که پیش از فیلترینگ رقیب سرسختش توانسته بود ۱۸درصد کاربران ایرانی را برای خود جذب کند، این رقم در خرداد ۹۷ به ۳۲ درصد رسید و حتی این روند را مهر ماه حفظ کرد، با این حال، تعداد کاربران آن در اسفند سال گذشته ۲ درصد کاهش یافت. البته اینستاگرام روزهای پایانی سال گذشته را با خبر فیلترینگ پشت سر گذاشت. طوری که فیلترینگ این شبکه محبوب محل مناقشه وزیر ارتباطات و یکی از نمایندگان مجلس شد. کریمی‌قدوسی، نماینده مجلس که فیلترینگ را  تصمیم حاکمیتی می‌دانست و به نقل از آذری جهرمی از فیلترینگ آن خبر داد و اینکه حسن روحانی اجازه نمی‌دهد.

اما آذری جهرمی در واکنش به این ادعا گفت: متولی فیلترینگ نیست و نمیتواند درباره آن اظهار نظری کند. با این حال، تصمیم فیلترینگ اینستاگرام اجرایی نشد تا دومین شبکه‌ اجتماعی محبوب ایرانی‌ها سال ۹۷ را سلامت به پایان برساند. در این رقابت پیامرسانها در میدان ایران، اگرچه واتس‌اپ رقیب سرسختی برای تلگرام به شمار نمیرفت، اما در جذب کاربر توانست پابهپای اینستاگرام پیش برود. حتی توانست از فرصتی که به واسطه فیلترینگ تلگرام پیدا کرد، تعداد کاربران را در ایران افزایش دهد، اما این رویه در پایان سال گذشته نزولی شد تا اینکه واتس‌اپ در بین ۲۵ درصد کاربران ایرانی در فضای مجازی اقبال داشته باشد.

پیامرسان بومی

هر چقدر شبکههای اجتماعی خارجی در جلب رضایت کاربران ایرانی موفق بودند، اما دست پیامرسانهای بومی از کاربران کوتاه ماند تا اینکه در پایان سال بتواند تنها اعتماد ۲درصد کاربران ایرانی را در فضای مجازی جلب کند. اگرچه ۱۴درصد کاربران ایرانی پس از فیلترینگ تلگرام متقاعد شدند که از سروش استفاده کنند. با این حال، وضعیت تعداد کاربران این پیامرسان‌ها به شرایط قبل از فیلتر شدن تلگرام بازگشت. به نظر میرسد، مشکل پیامرسان‌های بومی حضور و فعالیت پیامرسانهای خارجی نیست. حتی در این میان، اعطای وام ۵میلیارد تومانی، اختصاص اینترنت نیم‌بها یا تسهیلاتی از این دست هم نتوانست کمکی به موفقیت پیامرسانهای بومی در بازار داخلی کند.

مطالعه ملی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران در فروردین سال گذشته حاکی از آن بود که ۶۰ درصد مردم ایران از تلگرام استفاده می‌کردند و 37.5 درصد آنها در صورت فیلتر شدن این شبکه، حاضر به جایگزینی آن با پیام‌رسانهای داخلی بودند. اما این بازگشت کاربران نشان می‌دهد که فرصت پیش آمده از فیلترینگ تلگرام هم نتوانست به پیام‌رسانهاى بومى در جذب کاربر کمکى کند. اگرچه مدیران پیامرسان داخلی این اقبال کمرنگ در میان کاربران ایرانی را به فعالیت نسخههای فارسی تلگرام اعم از موبوگرام و تلگرام طلایی نسبت دادند و از آنها شکایت کردند و حتی در مقاطع زمانی بحث فیلتر کردن آنها پیش آمد. اما به نظر میرسد ضعف مدیران پیامرسان‌های داخلی در شناخت درست از سلیقه و خواسته کاربران ایرانی و جلب اعتماد آنها باعث شد این بازار را برای همیشه از دست بدهند. 


منتشر شده در روزنامه دنیای اقتصاد به شماره 4578، تاریخ 20 فروردین ماه 1389

 

درباره ایسپا
مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) وابسته به جهاد دانشگاهی در راستای توسعه علمی و تحقیقاتی کشور و با قصد رفع نیاز سازمانها و نهادهای تصمیم گیر ، ضرورت توجه به افکار عمومی و لزوم بهره گیری از مشارکت و دیدگاههای شهروندان در بهبود و توسعه امور کشور در عرصه های مختلف، از سال 1380 فعالیت خود را آغاز کرده است.
برخی کارفرمایان
Alternate Text
Alternate Text
تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران می باشد و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
Copyright ©2024 ispa.ir All rights reserved. Powered & Designed by WebTakin.ir