مطالعه موسسه پیو نشان داد؛ وضعیت دین رسمی در دنیای امروز

بیشتر کشورها مذهب رسمی یا ترجیحی ندارند. نتیجه گزارش مرکز تحقیقاتی پیو، درباره وضعیت ادیان و مذاهب در نزدیک به دویست کشور و منطقه در سراسر جهان حاکی است که بسیاری کشورها دین یا مذهب رسمی یا ترجیجی ندارند. بر پایه این گزارش از جمع 199کشور مورد مطالعه، 106 کشور برابر با ۵3 درصد کشورها بدون مذهب رسمی یا ترجیحی شناسایی شده‌اند، که در این زمینه از جمله می‌توان از چند کشور با جمعیت اکثراً مسلمان، مانند آلبانی، بوسنی و هرزگوین، لبنان، چاد، گامبیا، گینه، مالی و نیجر نام برد.

این گزارش همچنین حاکی است که بیش از 80 کشور دنیا دین یا مذهبی معین را ترجیح می‌دهند؛ چه در قالب مذهب رسمی که حاکمیت یا دولت تأیید کرده، و چه در قالب اعطای امتیازات خاص به یک مذهب در مقابل ادیان و باورهای دیگر. در این زمینه گزارش پیو ۴3 کشور جهان، معادل 22درصد، را با مذهب رسمی، و ۴0 کشور دیگر، معادل 20 درصد، را نیز با مذهب ترجیحی شناسایی کرده است. کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا عمده‌ترین سهم مذهب رسمی را دارند در حالی که کشورهای اروپا بزرگترین سهم مذهب مورد ترجیح را دارا هستند.

در حوزه کشورهای با مذهب ترجیحی، چهار کشور با جمعیت اکثراً مسلمان را می‌توان یافت که عبارتند از اندونزی که پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان است، ترکیه، سوریه و سودان. از سویی 10 کشور معادل پنج درصد از کشورها نسبت به مؤسسات مذهبی خصمانه معرفی شده‌اند که از آن بین قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، ازبکستان و تاجیکستان دارای جمعیت اکثراً مسلمان هستند.

در عین حال در میان ۴3 کشوری که مذهب رسمی دارند، 27 کشور اسلام، 13 کشور مسیحیت، دو کشور آیین بودایی، و یک کشور هم آیین یهودی را به عنوان مذهب رسمی اعلام کرده‌اند. در بررسی پیو، آیین هندو تنها دین عمده‌ای توصیف شده که در هیچ کشور رسمیت ندارد. دین هندو تنها دین بزرگی است که در هیچ کشوری دین رسمی نیست. این بررسی نشان می‌دهد که در میان کشورهای با مذهب ترجیحی، از میان ۴0 کشور، 28 کشور با مسیحیت، پنج کشور با چند دین یا مذهب، چهار کشور با آیین بودایی و سه کشور با آیین اسلام قرار گرفته‌اند. این گزارش حاکی است کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا عمده‌ترین سهم مذهب رسمی را دارند، در حالی که کشورهای اروپا بزرگترین سهم را در میان کشورهایی با مذاهب ترجیحی از آن خود کرده‌اند. با این حال در اروپا، بریتانیا، دانمارک، نروژ، ایسلند و یونان از کشورهای عمده دارای مذهب رسمی به شمار می‌روند.