<p><span style="font-size: small"><span style="font-family: Tahoma"> عزاداری‌های حسینی در طول زمان چه از لحاظ شیوه برگزاری و چه از نظر محتوا، تغییر و تحولات زیادی داشته است. بخشی از این تغییر و تحولات ناشی از مقتضیات فرهنگی و اجتماعی و حتی ضروری و اجتناب ناپذیر بوده است و در راستای انتقال هر چه بهتر محیط و پیام قیام حسینی، متناسب با شرایط مختلف فرهنگی و اجتماعی است. اما در موارد دیگری شاهد تغییراتی هستیم که یا به تهی کردن محتوای این مراسم و یا تحریف پیام واقعی آن منجر شده است که متاسفانه نمونه اینگونه تحریفات خطرناک بسیار بوده و حتی می‌توان گفت هشدارهای علمای دین و مسئولین امر در سالهای اخیر نشان از فزونی یافتن این موارد می‌باشد. به همین دلیل آسیب‌شناسی مراسم عزاداری‌های حسینی اهمیت ویژه‌ای می‌یابد.<br />
این گزارش توسط ایسپا و با مشارکت شورای اجتماعی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در بهمن ماه 1384 به « ارزیابی دیدگاه شهروندان تهرانی درباره عزاداری‌های ماه محرم» پرداخته است. در بررسی باورها و نگرشهای مردم در مورد عزاداری‌های حسینی که موضوع اصلی این مطالعه است،دیدگاه آنها در مورد ابعاد مختلف این مراسم از جمله نحوه برگزاری، محتوا، میزان تحریفات و بدعت‌ها و همچنین الگو و سبک مورد پسند مردم برای برگزاری این مراسم ویژگی‌های فردی و زمینه‌ایی به کدام الگو و گونه عزاداری‌ها تمایل دارند؟ در این ایام چه می‌کنند و به چه شیوه‌ایی عزاداری را بر پا می‌نمایند؟ نسبت به ابعاد مختلف عزاداری‌ها چه نگاهی دارند و به چه میزان و به چه شکلی از این ایام هزینه می‌نمایند، پاسخ داده شود.<br />
این تحقیق بر اساس روش «پیمایش» انجام شده، جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه بوده و جمعیت نمونه بر اساس فرمول کوکران 1300 نفرا ز شهروندان بالای 15 سال ساکن شهر تهران را در بر گرفته و میانگین سنی پاسخگویان نیز 43/35 سال بوده است.<br />
بر اساس این نظرسنجی، 1/44 درصد پاسخگویان دهه اول محرم در عزاداری‌ها شرکت کرده‌اند همچنین در این ایام هر فرد بطور متوسط مبلغ 730/55 تومان برای ادای نذر پرداخته است.<br />
از نظر بیشتر پاسخگویان (9/54 درصد) حضور مردم در مراسم عزاداری‌های ماه محرم نسبت به سالهای قبل بیشتر شده است. بیشتر افراد با اعمالی نظیر قمه‌زنی، گل مالیدن به سرو صورت و اعمالی از این قبیل مخالف بوده‌اند در عین حال اکثر پاسخگویان با استفاده از علم و کتل و دیگر ابزار مشابه آن و همچنین استفاده تکیه‌ها و دسته‌جات عزاداری از علامت‌‌ها و پرچم‌های مخصوص به خود موافق بوده‌اند. 6/70 درصد گوش دادن به سی‌دی‌های عزاداری را مفید دانسته و 4/81 درصد بر این باورند که مداحی به صورت یک منبع درآمد برای برخی افراد در آمده است. </span></span></p>