یکی از مهمترین مسائل در جهان اسلام چگونگی پوشش و حجاب زنان در جوامع عمومی است. یک پژوهش جدید که از سوی موسسه تحقیقات اجتماعی دانشگاه میشیگان در هفت کشور بزرگ اسلامی تونس، مصر، عراق، لبنان، پاکستان، عربستان سعوی و ترکیه انجام شده، نشان می دهد که اکثر مردم این کشورها ترجیح می دهند که یک زن به طور کامل موهای سرش را بپوشاند اما لازم نیست ضرورتا صورتش را بپوشاند.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا به نقل از مرکز مطالعات پیو، در این حال در ترکیه و لبنان حدود یک چهارم پاسخ دهندگان اعتقاد داشتند که مناسب است زنان در جوامع عمومی حجاب بر سر نداشته باشند.
پرسش این پژوهش به صورت تصویری انجام شد، به طوریکه هر پاسخ دهنده یک کارت که بر آن تصویر 6 نوع حجاب سر برای زنان درج شده بود را دریافت کردند و از آنها خواسته شد که تصویر حاوی نوع پوششی را انتخاب کنند که برای حضور در یک مکان عمومی بیشتر از همه مناسب می دانند. هرچند هیچ نوشته ای بر روی این کارت درج نشده، اما همانگونه که تصویر ذیل نشان می دهد، این انوع حجاب به طور طیفی از برقع سرپوش کامل (گزینه 1) و نقاب (2) گرفته تا حجاب های کمتر (4و5) تصویر شدند. به علاوه، یک گزینه نیز تصویر زنی بدون حجاب سر را نشان می داد.
سرانجام، اکثر پاسخ دهندگان تصویر شماره 4 را مناسب ترین حجاب برای حضور در جوامع عمومی دانستند که تصویر زنی است که مو و گوش هایش به طور کامل با یک حجاب سفیدرنگ پوشیده شده است. این نوع حجاب در تونس 57 درصد، در مصر 52 درصد، در ترکیه 46 درصد و در عراق 44 درصد رای آورد. در عراق و مصر تصویر شماره 3 که زنی با حجاب چادر مشکی را نشان می دهد، دومین گزینه محبوب بود.
در پاکستان، تنوع آراء بیشتر است به طوریکه 31 درصد گزینه ی زن چادرپوش (تصویر 3) و 32 درصد گزینه ی زن نقاب پوش (تصویر 2) را انتخاب کرده اند و تنها حدود یک چهارم یعنی 24 درصد شرکت کنندگان در نظرسنجی تصویر شماره 4 را برگزیده اند. در عربستان سعودی، اکثریت 63 درصدی زن نقاب پوش (تصویر 2) را برگزیده اند و بیش از 11 درصد نیز معتقد بودند که حجاب برقع (تصویر 1) مناسب ترین نوع پوشش برای زنان در محافل عمومی است.
در چهار کشور به طور قابل توجه اقلیت بسیار کمی حضور بی حجاب در جوامع عمومی را برای زنان قابل قبول دانسته اند، لیکن یک سوم ترک ها (32 درصد) و 15 درصد تونسی ها این گزینه را انتخاب کرده اند. همچنین در حدود نیمی از پاسخ دهندگان لبنانی موافق حضور بی حجاب زنان در ملا عام بودند که البته این درصد مبین این مسئله است که 27 درصد جامعه آماری این کشور مسیحی بودند. لازم به ذکر است داده های آماری وابسته به نفوس شامل جنسیت، در تجزیه تحلیل های عمومی این تحقیق لحاظ نشده است.
در کنار این مهم که در اکثر کشورهای تحت پژوهش به طور روشن حجابی که موها را بپوشاند اما نه لزوما تمام صورت را بر دیگر انواع حجاب ارجحیت داده شده است، همچنین بسیاری از پاسخ دهندگان معتقدند هستند که زنان می بایست خود توانایی انتخاب نوع پوشش را داشته باشند. این نگرش در تونس (56 درصد)، ترکیه (52 درصد) و لبنان (49 درصد) یعنی کشورهایی که درصد قابل توجهی از آنها معتقد به حضور بی حجاب زنان در جامعه هستند، غالب است. اما حتی در حدود 47 درصد در عربستان سعودی نیز معتقد به آزادی زنان در نوع پوشش خود هستند. درصد های کمتر اما قابل توجهی در عراق (27 درصد)، پاکستان (22 درصد) و مصر (14 درصد) نیز معتقد به این مسئله هستند.
آنچه که این پژوهش بدون پاسخ باقی گذاشته این است که از نظر پاسخ دهندگان هنجارهای اجتماعی و فرهنگی زنان را به انتخاب نوعی از حجاب رهنمون می سازد یا پوشش های کمتر.