در دهههای گذشته ابزارها و پرسشنامههای زیادی با رویکردهای مختلف تدوین و طراحی شدهاند که هر کدام از نگاه و جنبه خاصی کیفیت زندگی را مورد سنجش قرار می¬دهند. در این میان یکی از ابزارهایی که کیفیت زندگی افراد را مورد سنجش قرار میدهد، پرسشنامه «کیفیت زندگی سازمان سلامت جهان- کوتاه¬شده» است. این پرسشنامه توسط گروه کیفیت زندگی سازمان سلامت جهان تدوین و طراحی شده است. طبق تعریفی که این گروه از کیفیت زندگی ارائه میدهد، نباید انتظار داشت که برای همه ابعاد زندگی و برای تمام موقعیتها، علائم، بیماری و ... بتوان ابزار و پرسشنامه اختصاصی تدوین کرد، بنابراین دریافت و ادراک فرد از موقعیت خویش اساس کیفیت زندگی فرد را تشکیل میدهد و این دریافت ناشی از وضعیت سلامت یا بیماری یا موقعیتهای دیگر فرد است.
اين پرسشنامه شامل چهار حيطه سلامت جسماني (7 گويه)، سلامت روانی (6 گويه)، سلامت اجتماعي (3 گويه) و سلامت محيط (8 گويه) ميباشد و دو سؤال کلي نيز از کيفيت زندگي و وضعيت عمومي سلامت ميپرسد که جمعاً 26 گويه یا سوال را شکل ميدهد.
حيطه سلامت جسماني میزان رضایت فرد را در موضوعات: قدرت حرکت، فعاليتهاي روزمره زندگي، ظرفيت کاري و انرژي، احساس درد و خواب راحت سنجش میکند.
در حيطه سلامت روان تصور و میزان رضایت در مورد شکل ظاهري بدن، احساسات منفي، احساسات مثبت، اعتماد به نفس، يادگيري، حافظه و تمرکز و وضعيت روحي مورد سؤال قرار ميگيرد.
حيطه سلامت اجتماعي ارتباطات شخصي، حمايت اجتماعي و روابط جنسي را مورد سؤال قرار ميدهد و حيطه وضعیت محيط اين پرسشنامه، میزان رضایت افراد از وضعیت مالي، امنيت، مراقبتهاي بهداشتي و اجتماعي، محيط فيزيکي محل سکونت، موقعيتهاي موجود براي کسب مهارت و اطلاعات جديد، موقعيتهاي تفريحي و وضعیت حمل و نقل را مورد سنجش قرار میدهد.
به گزارش روابط عمومی ایسپا، در کتاب حاضر خطوط کلی وضعیت کیفیت زندگی دو گروه «شاغلان دولتی» و «بازنشستگان» کل کشور در سال 1398 ترسیم میشود. در این گزارش کیفیت زندگی دو گروه مورد اشاره در 4 بعد سلامت جسمانی، سلامت روانی، سلامت محیط و روابط فردی و اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و با وضعیت کیفیت زندگی همین گروهها در سال 1393 و نیز با میانگین وضعیت کیفیت زندگی مردم کل کشور مقایسه شده است.
شایان ذکر است این کتاب حاصل یافتهها و نتایج طرح پیمایش ملی با محوریت پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی سازمان سلامت جهان (WHO) است که به وسیله مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) و به سفارش موسسه راهبردهای بازنشستگی صبا اجرا و منتشر شده است.