تهران پايتخت جمعيت كلان
مقایسه نسبت جمعیتی به کل کلان شهرها نشان می دهد که شهر تهران به تنهایی 41.9 درصد از جمعیت کلان شهرها را در خود جای داده، مشهد با 14.5 درصد و اصفهان با 9.4درصد از این نظر در رتبه های بعدی هستند.
بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن، همچنین شهر تهران با داشتن 8 میلیون و ۶93 هزار و 706 نفر به تنهایی 7.1۴ درصد از جمعیت شهری کل کشور را در خود جای داده است.
به گزارش روابط عمومي ايسپا به نقل از روابط عمومی مرکز آمار ایران، بر اساس این نتایج به ترتیب شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، کرج، شیراز، تبریز، قم و اهواز جزء هشت کلان شهر کشور به شمار می روند که جمعیت هر کدام از این کلان شهرها بیشتر از یک میلیون نفر است. ضمن آنکه شهر کرمانشاه همچنان نزدیک به مرز است و با 9۴۶ هزار و ۶۵1 نفر بیشترین شانس را برای تبدیل شدن به کلان شهر در سرشماری بعدی دارد. بعد از شهر تهران، مشهد به عنوان مرکز استان خراسان رضوی بیشترین جمعیت را در خود جای داده، این شهر در سرشماری عمومی نفوس و مسکن 139۵ بالغ بر 3 میلیون و هزار و 184نفر جمعیت داشته است.
شهر اصفهان هم با یک میلیون و 961هزار و 260 نفر، کرج با یک میلیون و ۵92 هزار و492 نفر، شیراز با یک میلیون و ۵۶۵ هزار و ۵72 نفر، تبریز با یک میلیون و ۵۵8 هزار و ۶93 نفر، قم با یک میلیون و 201 هزار و 158 نفر و اهواز هم با یک میلیون و 18۴ هزار و 788 نفر در رتبههای بعدی قرار دارند.
بررسی نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390 هم نشان میدهد که در این سال مانند سال 1395 فقط هشت شهر در کشور بیشتر از یک میلیون نفر جمعیت داشته و کلانشهر قلمداد میشوند. در سال 1390شهر تهران با 8 میلیون و 1۵۴ هزار و ۵1 نفر، مشهد با2 میلیون و 749 هزار و 374 نفر و اصفهان با یک میلیون و 756 هزار و 126 نفر بیشترین جمعیت را در بین شهرهای ایران داشته اند. همچنین شهر کرج به عنوان مرکز استان تازه تاسیس البرز با یک میلیون و ۶1۴ هزار و ۶2۶ نفر، تبریز با یک میلیون و ۴9۴ هزار و 998 نفر، شیراز با یک میلیون و ۴۶0 هزار و ۶۶۵ نفر، اهواز با یک میلیون و 112 هزار و 21نفر و شهر قم با یک میلیون و 74 هزار و 36 نفر از این نظر در رتبه های بعدی قرار دارند. بررسی کلان شهرها در سال 1390 و 1395 نشان می دهد که در طی این پنج سال شهر شیراز از نظر جمعیتی از شهر تبریز و همچنین قم از شهر اهواز پیشی گرفته و هر کدام یک رتبه سیر صعودی داشته اند.
بررسی سهم کلان شهرها از جمعیت شهری نشان می دهد در سال 1390 کلان شهرها 2.3۶ درصد از جمعیت شهری را درون خود جای داده بودند، در حالی که این نسبت در سال 1395 به 1.3۵ درصد کاهش یافته است.
بررسی سهم کلان شهرها نسبت به جمعیت کل کشور در سال 1390 نشان می دهد که 8.2۵ درصد از جمعیت کل کشور در کلانش هرها زندگی کرده اند؛ بنابراین در این سال بیش از یک چهارم جمعیت کشور در کلان شهرها ساکن بوده اند. این نسبت در سال 139۵ رشد اندکی داشته و به 26 درصد رسیده است. در سال 1395در مجموع 1242 شهر در کشور داشته ایم که هشت کلان شهر ذکر شده 3۵ درصد از جمعیت شهری کل کشور را در خود جای داده و ۶۵ درصد از جمعیت شهری در 123۴ شهر ساکن بوده اند. مقایسه نسبت جمعیتی هر کدام از کلان شهرها به جمعیت کل کلان شهرها در سال 1395 نشان می دهد شهر تهران به تنهایی 9.41 درصد از جمعیت کلان شهرها را در خود جای داده، مشهد با ۵.1۴ درصد و اصفهان با ۴.9درصد از این نظر در رتبه های بعدی هستند.
نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن همچنین نشان میدهد در سال 1395شهرهای سومار در استان کرمانشاه با 180 نفر، بلاوه در استان ایلام با 264 نفر و گزنک در استان مازندران با 319 نفر کمترین جمعیت را در بین شهرهای ایران دارند. شهر فریم در استان مازندران با 369 نفر، ماسوله در استان گیلان با 393 نفر، نیک پی در استان زنجان با ۴۵۵ نفر، چناره و بابارشانی در استان کردستان به ترتیب با ۴۵۵ و ۵۰9 نفر، خضرآباد در استان یزد با ۵3۵ نفر و شهر گراب سفلی در استان کهگیلویه و بویراحمد با ۵۴۵ نفر از این نظر در رتبه های بعدی جای دارند. بررسی نسبت جمعیتی 10 شهر کم جمعیت در سال 1395در کشور نشان می دهد این 10 شهر بر روی هم فقط یک صدم درصد از جمعیت شهری کشور را به خود اختصاص داده اند.