با توجه به شکاف توسعه بین استان خوزستان و سایر استانها، بهنظر میرسد این استان و بهویژه مراکز شهری و دانشگاهی آن، به محل دافعه نیروی متخصص و کارآمد بدل شده که این مسئله فرایند توسعهِ استان را بسیار تحت تأثیر قرار میدهد. در این مقاله با در نظر گرفتن نظریههای «سرمایه انسانی» و ارتباط آن با «مدل هزینه- فایده» و نیز نظریه «جاذبه- دافعه»، علل گرایش به مهاجرت اساتید دانشگاههای اهواز به سایر استانها مورد بررسی قرار گرفته است. برای ارزیابی مدل و شناخت تأثیر عوامل مختلف بر میزان تمایل به مهاجرت، از روش پیمایش استفاده شده و 400 نفر از اساتید دانشگاههاي علوم پزشکی جندیشاپور اهواز، شهید چمران، دانشکده نفت، دانشگاه کشاورزی رامین، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه پیام نور اهواز مورد مطالعه قرار گرفتهاند.
نتایج تحقیق نشان میدهد داشتن تجربه اقامت در سایر استانها، بالا رفتن میزان سابقه کاری اساتید، نحوه ارزیابی وضع موجود از نظر عوامل اقلیمی- جغرافیایی، امنیتی، اجتماعی- فرهنگی و عوامل خدماتی- رفاهی در استان خوزستان، از متغیرهای تأثیرگذار بر تمایل اساتید دانشگاهها به مهاجرتِ خارج از استان است. یافتههای این پژوهش، مؤید نظریههای سرمایه انسانی و جاذبه و دافعه برای تبیین گرایش به مهاجرت اساتید دانشگاههای اهواز به سایر استانها است. جهت جذب و نگهداری نیرویهای متخصص و تحصیلکرده در این استان، پیشنهاداتی ارائه گردیده است.
واژگان کلیدی: گرایش به مهاجرت، سرمایه انسانی، هزینه- فایده، جاذبه-دافعه، خوزستان.