افکار عمومی چیست؟
 در عصر ما همراه با گسترش رسانه ها و افزایش سطح سواد عمومی، نیروی افکار عمومی اهمیتی دو چندان یافته است. افکار عمومی، موضوع مورد علاقه و مطالعه متخصصان رشته های مختلف مانند اقتصاددانان، مورخان، روزنامه نگاران، روان شناسان، جامعه شناسان و سیاست شناسان است.
این حقیقت که متخصصان رشته های مختلف در تدوین دانش ما درباره افکار عمومی مشارکت داشته اند، حاکی از آن است که این موضوع در انحصار هیچ یک از رشته ها نیست.
افکار عمومی چیست؟
برخی از نویسندگان معتقدند که خیزش افکارعمومی یکی از مشخصه های دنیای جدید است، از این جهت می گویند که خیزش آن رامی توان با خیزش دموکراسی همزمان دانست.
برای فهم این که افکارعمومی کجا و کی تسلط پیدا می کند، باید قبلاً بدانیم که نویسندگان مختلف از افکارعمومی چه برداشتی دارند و افکارعمومی چیست. مفهوم افکار و عقاید عمومی تاریخی طولانی دارد. مانند هر مفهوم آسیب پذیری، افکار عمومی به صورت های مختلفی تعریف شده است.
 
دسته بندی اول:
افکارعمومی در «مجموعه ای از عقاید» یا «نوعی سازمان اجتماعی»؟
نخستین دسته بندی، معادل های کلمه «افکارعمومی» را به صورت زیر به عنوان «مجموعه ای از عقاید» و یا «نوعی سازمان اجتماعی» تعریف کرده است:
1)   «افکارعمومی» به عنوان مجموعه ای از عقاید افراد: به طور مثال، «آلبرت ون دیسی» یکی از پیشگامان علم حقوق در قرن نوزدهم، افکار عمومی را «واژه عمومی» برای باورها و اعتقادات گروهی از افراد جامعه بشری تعریف می کند.
2)   «افکارعمومی» به عنوان نوعی سازمان اجتماعی: مثلاً «چارلز هورتون کولی» افکار عمومی را صرفاً مجموعه ای از نظریات و عقاید جدا از هم نمی دانست بلکه آن را سازمان یا فرآیندی مجتمع از تأثیرات ارتباطی و دو جانبه می دید و یا «فردنیاند تونیس»، جامعه شناس آلمانی، که افکار عمومی را عقاید مشترک گروهی از مردم می داند به ویژه زمانی که این عقاید به اثبات رسیده و یا مردود شده است.
دسته بندی دوم: افکار عمومی در پدیده ای خاص و محدود به «جوامع جدید» یا «پدیده ای گسترده و جهانی»؟
دسته بندی دوم تعریف افکارعمومی را از این نظر مورد توجه قرار می دهد که آیا پدیده ای محدود به جوامع جدید با سازمان های سیاسی توسعه یافته است و یا پدیده ای گسترده و جهانی که در همه کشورها دیده می شود؟
1)   افکار عمومی پدیده ای محدود به جوامع جدید: «هانس اسپیر» معتقد است که افکارعمومی پدیده ای جدید است و ریشه های آن را باید در دوره انقلاب فرانسه جست و جو کرد. او افکار عمومی را اظهار نظرهای رایج درباره مسائل کشور و پدیده ای می داند که در همه کشورها دیده نمی شود و تنها در جوامع جدید شکل گرفته و با گسترش رسانه های همگانی و سازمان سیاسی تسریع یافته است.
2)   افکار عمومی پدیده ای گسترده و جهانی: طرفداران این دیدگاه معتقدند که افکار عمومی باورهای اکثر مردم است و در هر جامعه ای اعتقاداتی وجود دارد که از آن اکثریت است. اینان می گویند فراگرد گسترش اظهار نظر درباره مسائل کشور، در جوامع باستانی مثل یونان قدیم، هم دیده می شود.
در مجموع شواهد نشان می دهند آن چه تحت عنوان افکار عمومی در جوامع باستانی توصیف می شود، با آن چه در جوامع صنعتی نوین می بینیم بسیار فرق دارد. از این جهت می توان پیدایش افکار عمومی را در عصر جدید صنعتی دانست. وسعت و تعدد و تنوع مسائلی که افکار عمومی امروز با آن مواجه است و همچنین نحوه بیان و امکاناتی که برای ارائه افکار عمومی در عصر جدید وجود دارد «وسائل ارتباط جمعی نوین" با گذشته قابل مقایسه نیست.
 
شعله عراقیه فراهانی مدیر مرکز افکارسنجی جهاد دانشگاهی استان مرکزی