فصلنامه تحقیقات علوم اجتماعی ایران (شماره اول) اصول کلی فصلنامه: فهرست مقالات: |
"مقاله اول" نویسنده:مهدي اميركافـي تحقيق حاضر از نوع تحليل ثانويه است و احساس امنيت در ميان شهروندان را بررسی ميکند. مراكز مختلف نظرسنجي خصوصاً مركز افكارسنجي دانشجويان ايران به بررسي و سنجش امنيت در سالهاي اخير توجه کردهاند. اين مطالعات كه عمدتاً توصيفي هستند، هدفشان اين بوده است كه چگونگي وضعيت احساس امنيت و يا احساس ناامني و ترس را كه در نقطه مقابل آن قرار دارد، شرح داده و دانش ما را در اين زمينه ارتقاء بخشند. اين تحقيقات به تبيين مسئله نپرداختهاند، ولی يافتههاي آنها كه به دقت جمعآوري شده است ميتواند ضمن مشخص ساختن ميزان و دامنه احساس ناامني و ترس، زمينه مناسبي را نيز براي تبيين آن فراهم سازند. در ارتباط با نكته اخير، تحقيق حاضر تلاش ميكند بر اساس دادههاي موجود كه براي منظور ديگري گردآوري شدهاند، تحليل متفاوتي عرضه نمايد و به شناختي افزون بر گزارشهاي اوليه دست يابد. تحقيق اوليه از نوع پيمايشي بوده است كه در آن با استفاده از شيوه نمونهگيري خوشهاي با 1475 نفر از افراد بالاي هيجده سال مناطق بيستو دوگانه تهران مصاحبه شده است. تحليل ثانوي نشان ميدهد كه متغير حمايت اجتماعي آثار مؤثر و معنيداري بر احساس امنيت دارد. همچنين بينظمي اجتماعي و ريسك و مخاطره تأثير مؤثر و كاهندهاي بر احساس امنيت نشان ميدهند. مفاهيم كليدي: احساس امنيت، بينظمي اجتماعي، ريسك اعتمادكردن، حمايت اجتماعي برای دریافت متن کامل مقاله بر روی این قسمت کلیک نمایید |
"مقاله دوم" نویسنده:دکتر ابراهيم خدايي حسين اکبري انجمنهاي داوطلبانه استخوانبندي جامعه مدني و استقرار حاکميت مردم و ميانجي بين دولت و ملت هستند و نقش عمدهاي در شکلگيري جريانهاي اجتماعي و سياسي در جامعه دارند. اين انجمنها با توجه به ماهيت داوطلبانه بودن خود، ميزان اراده گرايي و ميل به مشارکت در ميان شهروندان يک جامعه را نشان ميدهند. ميزان عضويت در اين انجمنها در جوامع مختلف متفاوت است و عوامل مختلفي بر عضويت شهروندان در اين انجمنها مؤثرند. مطالعه حاضر با روشي تطبيقي به بررسي الگوهاي عضويت افراد در انجمنهاي داوطلبانه در ميان 60 کشور دنيا پرداخته است. نتايج مطالعه نشان ميدهد کشورهاي اسکانديناوي داراي بيشترين ميزان عضويت انجمني هستند و کشور ترکيه و کشورهاي داراي سابقه حاکميت کمونيسم، کمترين ميزان عضويت در انجمنهاي داوطلبانه را دارند. هر چند الگوي عضويت در انجمنهاي مختلف در کشورها متفاوت است. بررسي عوامل مؤثر بر عضويت در انجمنهاي داوطلبانه با استفاده از رگرسيون لوجستيک نشان داد که مردها، جوانترها، افراد تحصیل کرده، شاغل و دارای درآمد بالاتر، بيشتر احتمال دارد که در انجمنهاي داوطلبانه عضو شوند. اعتماد اجتماعي به عنوان مؤثرترين متغير است که احتمال عضويت انجمني را پيشبيني ميکند. همچنين حضور در مناسک مذهبي، نگرش مثبت به دموکراسي و داشتن ارزشهاي پسامدرنيسم ميتواند احتمال عضويت انجمني را افزايش دهد. نتايج يک تحليل حساس نشان داد، عوامل بررسي شده آثار متفاوتي بر عضويت در انجمنهاي مختلف دارند. مفاهیم کلیدی: انجمنهاي داوطلبانه، الگوهاي عضويت انجمني، مطالعه تطبيقي، رگرسيون لوجستيک، تحليل خوشه برای دریافت متن کامل مقاله بر روی این قسمت کلیک نمایید |
"مقاله سوم" نویسنده:ابراهیم حاجیانی سلیمان پاک سرشت یکی از ویژگیهای مهم جامعه در حال تغییر ایران، تفسیرها و برداشتهای مبهم درباره اولویت مسائل و الگوهای جاری و مطلوب است، به گونهای که در خصوص اکثر مسائل مهم اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی مانند الگوی مطلوب توسعه، مفهوم هویت، جایگاه عدالت اجتماعی، حدود آزادی و... این اغتشاش مفهومی به صورت جدی به چشم میخورد. از جمله این ابهامات در خصوص موضوع مهم مشروعیت سیاسی است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی درباره مسئله الگوی مشروعیت سیاسی مجادلات بسیاری شده هم از نظر عرضه و هم از نظر تعریف و بیان ماهیت قدرت سیاسی در نظام جمهوری اسلامی و نیز بنا به دلایل ساختاری و تحولات اجتماعی و فرهنگی در معرض چالشهای فراوان قرار گرفته است. به نظر میرسد این چالشها بر سر انتخاب و باز تعریف الگوهای جاری و مطلوب مشروعیت سیاسی در ایران شکل یافته باشد. اغلب این منازعات در سطح نظری باقی مانده و کمتر به الگوهای رایج مشروعیت سیاسی در ایران پرداخته شده است. در حالی که الگوهای مشروعیت بنابر ویژگیهای ذاتی خود بایستی در تصورات و ذهنیات شهروندان از حکومت مطلوب و شایسته دنبال شود؛ زیرا بنا بر تعریف، مشروعیت، پذیرش درونی یک یا چند الگوی خاص از حکومت مطلوب است . این مقاله که حاصل یک مطالعه تجربی است به بررسی جامعهشناختی الگوهای مشروعیت سیاسی در طبقه متوسط شهری ایران میپردازد و در پی عرضه و مشخص نمودن الگوهای برجسته و مهم مطمح نظر شهروندان ایرانی - با تأکید بر لایههای مهم طبقه متوسط شهری است. مفاهیم کلیدی: مشروعیت، مشروعیت سیاسی، طبقه متوسط شهری، الگوی الهی مردمی، الگوهای سنتی مشروعیت، الگوهای قانونی مشروعیت. برای دریافت متن کامل مقاله بر روی این قسمت کلیک نمایید |
"مقاله چهارم" نویسنده:علی جنادله، مریم رهنما مطالعه تغییرات پدید آمده در اجرای مناسک دینی از آنجا اهمیت مییابد که هر مجموعه مناسکی، نظام معنایی خاصی را به همراه دارد و تغییر در عناصر مجموعه مناسکی، میتواند بیانگر تغییر در نظام معنایی مرتبط با آن و در نتیجه ایمان و اعتقادات مرتبط با این نظام معنایی باشد. از جمله مراسم دینی مهم در جامعه ما، مراسم عزاداری واقعه کربلا است که هرساله با شور و هیجان خاصی برگزار میگردد. وجود تفاوت بین نسلی در عناصر و شیوه برگزاری مناسک واقعه عاشورا، میتواند حاکی از وجود تفاوت در نظام معنایی و اعتقادی مرتبط با این مناسک در میان نسلهای مختلف باشد. بر این اساس تفاوت بین نسلی در این مراسم، در دو بعد الگوهای عزاداری و سمت و سوی تغییرات با تأکید بر تقابلهای سنتی/ جدید و محتوایی/نمایشی بررسی شد. در هر دو بعد، یافتهها وجود تفاوتهای معنیدار بین نسلی را تأیید میکنند به گونهای که در نسلهای جوانتر شاهد شکلگیری الگوهای جدید عزاداری هستیم که در آنها عناصر و جنبههای نمایشی اهمیت بیشتری یافته است. مفاهیم کلیدی: مناسک دینی، واقعه کربلا، تفاوت بین نسلی برای دریافت متن کامل مقاله بر روی این قسمت کلیک نمایید |
"مقاله پنجم" نویسنده:فاطمه کرمی، عقیل دغاقله، معصومه حیدری زهرا پور هدف پژوهش حاضر بررسی میزان استرسزا بودن عوامل مختلف در حوزههای ساختار شهری، اقتصادی، خانوادگی، محیطی، اجتماعی و فرهنگی، شخصی و فردی است. روش انجام بررسی، پیمایشی بوده و نتایج مبتنی بر تحلیل دادههای گردآوری شده از نمونهای با حجم 550 نفر از شهروندان تهرانی است. یافتهها نشانگر آنست که در حوزه ساختار شهری مشکلات مربوط به ترافیک و شلوغی، آلودگیهای صوتی سطح شهر، آلودگی هوا و معطلی در صف، بیشترین شدت استرسزایی را دارند. در حوزه اقتصادی بیشترین شدت استرسزایی مربوط به تورم و گرانی کالاها و پس از آن به ترتیب کمبود و گرانی مسکن، بالا بودن اجاره خانهها و مقروض بودن و بدهی داشتن بوده است. در حوزه اجتماعی و فرهنگی بیشترین شدت استرسزایی از نظر پاسخگویان به ترتیب مربوط به برخورد با افراد غیرقابل تحمل، رشد انحرافات اخلاقی، مورد سوء استفاده مالی قرار گرفتن، سرقت یا اخاذی، ابتلا به بیماری و تبعیضات قومی و زبانی بوده است. مفاهیم کلیدی: استرس، عوامل موثر بر استرس، مشکلات شهر تهران، شهروندان تهرانی برای دریافت متن کامل مقاله بر روی این قسمت کلیک نمایید |
"مقاله ششم" نویسنده:جليل عزيزی مفهوم فقر اقتصادی به دليل ماهيت و محتوايی که دارد تقريباً با تمامی موضوعات و مسائل مطرح در حوزهء انسانی، اقتصادی و اجتماعی، از جمله حوزهء آسيبهای اجتماعی و به خصوص کجرفتاری و ابعاد مختلف آن، ارتباط پيدا میکند. با توجه به اين تاثيرات متقابل، هدف مقاله حاضر بررسی و شناسايی رابطه بين فقر اقتصادی و کجرفتاری جنسی است. اين مطالعه با استفاده از روش ميدانی و تکنيک پيمايش در بين 400 نفر از جوانان 25-18 ساله شهر تهران و شميرانات صورت پذيرفته است. برای تحليل دادهها از تکنيکهای تحليل رگرسيون چند متغيره، تحليل مسير و تحليل عاملی استفاده شده است. يافتههای تحليل رگرسيون چند متغيره بيانگر عدم ارتباط مستقیم معنادار بين اين دو متغير به صورت مستقیم میباشد، درحالیکه با تحلیل مسیر، برخی از مسیرهای معنادار تشخیص داده شدهاند. مفاهیم کلیدی: فقراقتصادی ، کجرفتاری اجتماعی، کجرفتاری جنسی، فرهنگ بزهکاری. برای دریافت متن کامل مقاله بر روی این قسمت کلیک نمایید |