فاطمه فلاح در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، همواره در خصوص مسائل و موضوعات مختلف روز به نظرسنجی و رصد افکارعمومی میپردازد، گفت:این مرکز در خصوص طرح تحول نظام سلامت که توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان متولی نظام سلامت کشور، با حمایت رئیس جمهور، هیات دولت و مجلس شورای اسلامی در راستای تحقق سیاستهای کلی رهبری و پاسخگویی به انتظارات مردم در نظام سلامت از نیمه دوم اردیبهشت ماه امسال در سراسر کشور آغاز شده، به نظرسنجی پرداخت. براین اساس (ایسپا) که با سفارش موسسه ملی تحقیقات سلامت که به عنوان مرجع و مشاور تامین شواهد علمی تصمیمگیران سلامت وظیفه ارزیابی طرح تحول نظام سلامت را برعهده دارد، اقدام به نظرسنجی و ارزیابی تاثیر این طرح، در سه فاز بیماران، پزشکان و پرستاران کرد.
فلاح در این مورد ادامه داد: این نظرسنجی در ایسپا در تاریخ 24تیرماه 93 آغاز و جمعآوری اطلاعات مرتبط با شاخصهای طرح تحول سلامت از طریق نظرسنجی تلفنی در جهت سنجش میزان رضایتمندی بیماران، پزشکان و پرستاران از اجرای این طرح، انجام شد. باتوجه به اهمیت طرح تحول سلامت و حساسیت نتایج حاصل از نظرسنجی و تاثیرگذاری در تصمیم گیریهای بعدی این طرح، مرکز تلاش کرد از پرسشگران مسلط و باتجربه استفاده کند. همچنین باتوجه به مجهز بودن مرکز به سایت تلفنی با امکان ضبط همزمان مکالمات (مصاحبهها) سعی شد تا مصاحبهها با دقت و تسلط زیادی انجام شود و از ورود خطا در طی فرایند نظرسنجی و مصاحبهها جلوگیری شود.
وی با اشاره به اهمیت واقعی بودن دادههای جمعآوری شده در نظرسنجیها، گفت: متاسفانه در اغلب مواقع مشاهده میشود که تکمیل پرسشنامه به معنای خاتمه کار در نظرگرفته میشود. این درحالیست که نظارت و کنترل عملکرد پرسشگران یکی از مراحل بسیار با اهمیت و ضروری در طرحهای پیمایشی است. بر همین مبنا مرکز در اجرای نظرسنجیها توجه ویژهای به کنترل و نظارت بر عملکرد پرسشگران و مرحله جمعآوری اطلاعات دارد.
وی در این باره افزود: در این طرح نیز با توجه به حساسیت و اهمیت موضوع، از روشهای مختلف نظارتی برای اطمینان بخشی از عملکرد پرسشگران استفاده شد. از جمله این روشها نظارت همزمان بر مصاحبهها و بازبینی پرسشنامههای تکمیل شده است که براساس آن به بررسی نحوه انجام مصاحبه و تکمیل پرسشنامهها پرداخته میشود. لذا بعد از اطمینان از صحت و سلامت پرسشنامههای تکمیل شده و عملکرد صحیح پرسشگران، در نهایت پرسشنامههای تایید شده، مورد تحلیل وآنالیز اطلاعات قرار میگیرد. به پشتوانه این مراحل ارزیابی و نظارتی است که میتوان به مسئولین اطمینان داد که این دادهها، حرف و نظر واقعی جامعه مورد مطالعه ست.
معاون اجرایی مرکز در ادامه در مورد فازهای مختلف اجرای طرح و نتایج آن اظهار کرذ: همان طور که گفته شد این طرح نظرسنجی از سه جامعه آماری مختلف از جمله بیماران، پزشکان و پرستاران در بازه زمانی 24 تیر ماه تا 14 مرداد توسط تیم اجرایی ایسپا انجام شد. براساس نتایجی که از این نظرسنجی توسط موسسه تحقیقات سلامت استخراج و اعلام رسمی شد 30 درصد بیماران از خدمات ارایه شده در بیمارستانها رضایت کامل و 43 درصد رضایت نسبی داشتهاند.
فلاحی افزود: همچنین مشخص شد 21 درصد از بیماران بستری از محیط فیزیکی بیمارستان اظهار نارضایتی کردهاند که دلیل عمده آن فرسودگی بنای بیمارستانهای دولتی ذکر شده است. در همین راستا، به منظور ارتقای کیفیت هتلینگ، بازسازی بیمارستانهای وزارت بهداشت آغاز شده و تا کنون 20 درصد پیشرفت کار داشته است که به نظر میرسد بهبود این گزینه میتواند در افزایش رضایت بیماران موثر باشد.
وی ادامه داد: در نظرسنجی از پزشکان شاغل در مناطق محروم و پزشکان شاغل در بیمارستانهای تابعه وزارت بهداشت، 91 درصد اعلام کردهاند که تمایل به ادامه کار در محل کار کنونی را دارند و 38 درصد پزشکانی که همکار طرح تحول نیستند تمایل به مشارکت در طرح را اعلام کردهاند. همچنین 42 درصد از پزشکان متخصص مشمول طرح نیروی انسانی، اظهارتمایل کردند که درصورت اطمینان از استمرار روند پرداختهای طرح، پس از پایان دوره طرحشان در این مناطق بمانند. در بررسی رضایت پرستاران از اجرای طرح تحول نظام سلامت نیز مشخص شد، با آغاز این طرح به طور متوسط 25 ساعت افزایش در شیفت کاری پرستاران ایجاد شده که از این میان 38 درصد از پرستاران از افزایش بارکاری اظهار نارضایتی کردهاند.
فلاح گفت: با نظرسنجی میتوانیم بفهمیم که در حال حاضر جامعه در مورد موضوعی خاص چطور فکر میکند یا دیدگاه مردم در مورد موضوعی چیست تا براساس آن بتوانیم ادامه مسیر را با خطای کمتر و کسب رضایت بیشتر بپیماییم. در این طرح نیز آن طور که نتایج حاصله نشان داد؛ رضایت قابل توجهی از اجرای این طرح از سوی بیماران دیده شد و مسائل و پیشنهادات پاسخگویان نیز میتواند به مسئولین مربوطه در کاهش یا رفع عوامل نارضایتیها کمک کند.
وی در پایان اظهار کرد: مرکز براساس رسالت اصلی خود از اینکه میتواند نقشی هرچند اندک در جهت رساندن صدای واقعی و رسای مردم به مسئولین داشته باشد بر خود میبالد و جای بسی خرسندی است که در میان برخی مسئولین نظرسنجیها و اهمیت و ضرورت آن در برنامهریزی و سیاستگذاریها از جایگاه و نقش ویژهای برخوردار است تا هرچه بیشتر در جهت افزایش رضایتمندی مردم حرکت کنند.