آماری از حيات ديني در ترکيه؛ چند درصد از زنان ترکیه هنگام خروج از خانه حجاب دارند؟
پاسخ مسلمانان ترکیه به پرسشهای متفاوت پژوهشی مربوط به سازمان دیانت درباره حجاب، مشروبات و فرایض دینی
به گزارش دین آنلاین سازمان ديانت ترکيه نتايج پژوهش علمي «حيات دين در ترکيه» با هدف شناسايي گرايش‌هاي ديني و تأثيرات و نقش آن در زندگي روزانه مردم ترکيه را منتشر کرد.
اين پژوهش حاصل پرسش از 21 هزار و 632 نفر از اتباع ترکيه ساکن در اين کشور در سال 2013 است. 50/9 درصد از سؤال شوندگان زن و مابقي مرد بوده‌اند. همه سؤال شوندگان بالاتر از 18 سال سن داشته‌اند.
تعلق ديني يا مذهبي، عقايد، عبادت، اطلاعات ديني، دين و زندگي روزمره، دينداري بخش‌هايي بودند که سؤالات مرتبط با آن طراحي و از مصاحبه‌شوندگان در سراسر ترکيه و در نقاط شهري و روستايي پرسيده شد.
گزارش زير بخشي از نتايج اين پژوهش است که در 270 صفحه از سوي انتشارات سازمان ديانت ترکيه در سال 2014 منتشر شده است.
بر اساس اين پژوهش، 99/2 درصد مردم ترکيه مسلمان هستند. تنها 0/4 درصد معتقد به هيچ ديني نبودند. از ميان مسلمانان، ‌77/5 درصد حنفي، ‌11/1 درصد شافعي، 0/1 درصد حنبلي و سه هزارم درصد مالکي بودند و يک درصد نيز مذهب خود را تشيع (جعفري) اعلام کردند. 6/3 هم اعلام کرده‌اند که منسوب به هيچ مذهبي نيستند. 2/4 درصد نيز اعلام کرده‌اند که نمي‌دانند منسوب به چه مذهبي هستند.
98/7 درصد سؤال شوندگان در پاسخ به سؤال درباره اعتقاد به وجود خدا گفته‌اند که خدا را باور دارند و در شکي نيز در اين باره ندارند. بقيه نيز گفته‌اند که «علي‌رغم وجود برخي شبهه‌ها به وجود خدا اعتقاد دارم»، «گاهي اعتقاد به خداوند براي من معقول به نظر مي‌رسد»، «از بود يا نبود خدا مطمئن نيستم» و يا «به وجود خداوند باور ندارم».
96/5 درصد نيز معتقد بوده‌اند که همه آن‌چه در قرآن کريم آمده صحيح است و حقيقت دارد و در همه زمان‌ها مصداق دارد.
96/2 درصد معتقد بوده‌اند که پس از مرگ دوباره زنده شده و به حساب اعلام آنان رسيدگي خواهد شد. 0/9 درصد نيز گفته‌اند که به اين مسئله باور ندارند.
95/3 درصد نيز به موجوداتي مانند فرشته، جن و شيطان اعتقاد دارند.
42/5 درصد از مصاحبه شوندگان نماز خود را در وقت آن به جاي مي‌آورند. 16/9 درصد نيز گفته‌اند که هيچ‌گاه نماز نمي‌خوانند. از ميان کساني که نماز به جاي مي‌آورند، 50/5 درصد در روستاها و 39/4 درصد در شهرها زندگي مي‌کنند. از نظر زن و مرد نيز 49/8 درصد را زنان و 34/8 درصد را مردان تشکيل مي‌دهند. طبق اين بررسي‌ها با افزايش سن، ميزان به جاي آوردن نماز در افراد افزايش مي‌يابد به نحوي که ميزان نماز خواندن در سطح سني 18 تا 24 سال، 26/2 درصد است اما در سطح سني 65 سال و بيشتر، 69/9 درصد است.
هم‌چنين با افزايش سطح تحصيلات، ميزان پايبندي به اقامه نماز کاهش مي‌يابد به نحوي که 69/3 درصد کساني که فقط سواد خواندن و نوشتن دارند، به برپاي نماز پايبند هستند ولي اين ميزان در ميان دارندگان مدرک ليسانس و بالاتر،‌به 27/4 درصد مي‌رسد.
بر اساس اين گزارش، بيش از نيمي از مصاحبه شوندگان (57/4 درصد)‌ هميشه در نماز جمعه شرکت مي‌کنند. 7/2 درصد نيز گفته‌اند که هيچ‌گاه در نماز جمعه شرکت نکرده‌اند. 17/6 درصد نيز گفته‌اند که غالباً نماز جمعه را به جاي مي‌آورند و 12/7 درصد نيز گفته‌اند که بعضي اوقات نماز جمعه را به جاي مي‌آورند.
83/4 درصد مردم ترکيه گفته‌اند که در صورتي سلامتي، در ماه رمضان روزه‌داري مي‌کنند و تنها 2/5 درصد گفته‌اند که هيچ‌گاه روزه‌داري نمي‌کنند. از نظر جنسيتي نيز 80/7 درصد مردان و 86 درصد زنان در ماه رمضان روزه‌داري مي‌کنند.
در خصوص اداي فريضه زکات نيز 71/9 درصد گفته‌اند که به اين فريضه پايبند هستند و 1/1 درصد نيز گفته‌اند که هيچ‌گاه زکات پرداخت نمي‌کنند. در مورد فطريه نيز 83 درصد اعلام کرده‌اند که فطريه خود را به طور سالانه پرداخت مي‌کنند.
92/5 درصد مردان سؤال شونده گفته‌اند که هميشه بدون دليل مشخصي دعا مي‌کنند. 55/4 درصد نيز هنگام شکرگزاري دعا مي‌کنند و 47/1 درصد نيز هنگام گرفتاري‌هاي مادي و معنوي دعا مي‌کنند.
71/7 درصد از مصاحبه شوندگان مدعي شده‌اند که هنگام خروج از خانه حجاب بر سر مي‌کنند. 27/2 درصد نيز مدعي شده‌اند که از حجاب استفاده نمي‌کنند. 1/1 درصد نيز به اين سؤال جوابي نداده‌اند.
در ميان رعايت کنندگان حجاب، شهرنشينان 65 درصد و روستائيان 88/9 درصد هستند. 91/8 درصد زنان محجبه دليل رعايت حجاب را اعتقادات ديني عنوان کرده‌اند و 5/9 درصد سنت و آداب و رسوم، 1/8 درصد خواسته خانواده و 0/1 درصد فشار جامعه عنوان کرده‌اند.
همه سؤال شوندگان کسب اطلاعات ديني را از سن شانزده سالگي و پيش از آن شروع کرده‌اند. مصاحبه شوندگان اطلاعات ديني خود را به ترتيب از طريق خانواده و سپس افراد داراي سمت‌هاي ديني،‌ تلويزيون، روزنامه، دوره‌هاي آموزش قرآن سازمان ديانت و مراکز رسمي آموزشي کسب کرده‌اند.
4/6 درصد معتقدند که «نوشيدن مشروبات تا حدي که مست نشويم، گناه نيست» و 87/6 درصد چنين عقيده‌اي را رد کرده‌اند.
85/2 درصد نيز معتقد بودند که نبايد حوائج و خواسته‌هاي خود را از مزار و آرامگاه‌ها بطلبيم. 3/77 درصد نيز در تصميم‌گيري‌هاي روزمره خود به اين مسئله مي‌انديشند که خداوند از اين تصميم خرسند است يا نه.
87/1 درصد مدعي شده‌اند که فرزندان خود را با توجه به شرايط و اصول دين اسلام تربيت مي‌کنند. 27/4 درصد نيز ترجيح مي‌دهند که در مهماني‌ها زنان و مردان جدا از هم باشند. 38/5 درصد نيز هيچ‌گاه چنين ترجيحي نمي‌دهند.
68/9 درصد مصاحبه‌شوندگان معتقد بودند که در انتخاب همسر،‌ دينداري بايد اولويت اول همسر آينده‌شان باشد. و تقريباً همه مصاحبه شوندگان معتقد بودند که مراسم ازدواج‌شان بايد به صورت عقد ديني انجام شوند.
نيمي از مصاحبه‌شوندگان معتقد هستند که تشکل‌ها و گروه‌هاي ديني، براي جامعه مفيد هستند. 19 درصد نيز گفته‌اند که گاهي در اين گروه‌ها و انجمن‌هاي ديني شرکت مي‌کنند. 67/5 درصد نيز معتقد بوده‌اند که فعاليت‌هاي گروه‌ها و انجمن‌هاي ديني بايد از سوي دولت ارزيابي شود
.